Ο
Αλέξης Μινωτής γεννήθηκε στις 8
Αυγούστουτου 1898 στα Χανιά της Κρήτης
και το
πραγματικό του όνομα ήταν Αλέξης
Μινωτάκης. Από ηλικίας 15 χρόνων δημοσίευσε
ποιήματα του στο φιλολογικό
περιοδικό Διόνυσος της
Κωνσταντινούπολης υιοθετώντας το
επίθετο Μινωτής.
Το
1921 ήλθε στην Αθήνα και άρχισε ως
ερασιτέχνης ηθοποιός να εμφανίζεται
"επί σκηνής" με διάφορα θεατρικά
συγκροτήματα - θιάσους και ακολούθησε
τον περιοδεύοντα θίασο του Βεάκη και
του Νέζερ που περιέφεραν τον Οιδίποδα
Τύραννο.
Αργότερα
στην Αθήνα εντάχθηκε στο θίασο της Μαρίκας
Κοτοπούλη και για πολλά χρόνια
συνυπήρξε ως ηθοποιός με τον Μήτσο
Μυράτ, τον Ροντήρη, τον Λογοθετίδη,
κάτω από τη στοργική εποπτεία της
Μαρίκας.
Από
το 1925 έως το 1930 συνεργάστηκε με τον Σπύρο
Μελά στην απόπειρά του να δημιουργήσει Θέατρο
Τέχνης στην Αθήνα και έτσι δεν άργησε
αν και αυτοδίδακτος ν΄ αναγνωρισθεί η
εξέχουσα καλλιτεχνική μορφή του μεταξύ
των Ελλήνων πρωταγωνιστών της δραματικής
σκηνής. Ιστορικής επιτυχίας θεωρήθηκαν
οι παραστάσεις του στο πρωτοποριακό
τότε συγκρότημα της "Ελεύθερης Σκηνής"
το 1930.
Το
επόμενο διάστημα υπήρξε συνθιασάρχης
στο θέατρο Βεάκη – Παξινού –
Μινωτή και από το 1932 έως το 1942 χρημάτισε
βασικό πρωταγωνιστικό στέλεχος του
Εθνικού Θεάτρου. Έκτοτε διέγραψε μία
εξαιρετική καριέρα, διεθνούς ακτινοβολίας,
αφήνοντας πραγματικά εποχή σε ρόλους
όπως στον Άμλετ, τον Πέερ Γκυντ,
τους Βρικόλακες, το Μάκβεθ,
το Βασιλιά Ληρ, τους δύο Οιδίποδες,
και γενικά στο αρχαίο δράμα, σε έργα των
Μπρεχτ, Λόρκα, Μπέκετ, κ.ά, αλλά και στο
ελληνικό ρεπερτόριο (Χορν, Ξενόπουλος,
Μπόγρης, Τερζάκης).
Το 1940 νυμφεύτηκε
την Κατίνα Παξινού και μαζί
εμφανίζονταν στο Βασιλικό Θέατρο που
δημιούργησαν. Στη περίοδο όμως της
κατοχής στην Ελλάδα (1941) ο Αλέξης Μινωτής
κατέφυγε στις ΗΠΑ.
Το 1946 ο
Μινωτής εισήλθε στο Χόλυγουντ και
έλαβε μέρος στη κινηματογραφική ταινία
του Άλφρεντ Χίτσκοκ Υπόθεση
Νοτόριους(Notorious) μαζί με τον Κάρι
Γκραντ και την Ίνγκριντ Μπέργκμαν. Επίσης συμμετείχε στο γύρισμα χολιγουντιανής ταινίας στην Ελλάδα στο Παιδί και το Δελφίνι με την Σοφία Λόρεν που γυρίστηκε στην Ύδρα.
ΕΡΡΙΚΟΥ ΙΨΕΝ ΒΡΥΚΟΛΑΚΕΣ 1962
Την ίδια χρονιά συμμετείχε ακόμη στη
ταινία Chase μαζί με την Μισέλ
Μοργκάν. Από εκεί το 1952 προσκλήθηκε από
το Εθνικό Θέατρο στην Αθήνα (μαζί
με την Κατίνα Παξινού) για έκτακτες
εμφανίσεις σε αρχαία δράματα και
στους Βρυκόλακες του Ίψεν.
θέατρο στο ραδιόφωνο ΕΡΡΙΚΟΥ ΙΨΕΝ ΒΡΥΚΟΛΑΚΕΣ 1962
Το
ίδιο έτος μετά τις παραστάσεις στην
Ελλάδα συμμετείχε στις παραστάσεις
αρχαίων δραμάτων του Εθνικού Θεάτρου
στη Νέα Υόρκη. Στις παραστάσεις εκείνες
ο "Οιδίπους Τύραννος" του Σοφοκλή
ανέβηκε με δική του σκηνοθεσία.
Επίσης
σκηνοθέτησε στη συνέχεια τις
τραγωδίες Εκάβη (1955) και Μήδεια(1956)
του Ευριπίδη στις οποίες πρωταγωνίστησε
η Κατίνα Παξινού, καθώς και τις
τραγωδίες Αντιγόνη (1956), με
πρωταγωνίστρια την Άννα
Συνοδινού και Οιδίπους επί
Κολωνώ, με πρωταγωνιστή τον ίδιο.
Το 1958 ανέβασε
στην Αμερική (Dallas Civil Opera) και στο Κόβεντ
Γκάρντεν στο Λονδίνο
την όπερα του Κερουμπίνι Μήδεια με
πρωταγωνίστρια τη Μαρία Κάλλας. Η
παράσταση εκείνη κρίθηκε ως βάση υψηλού
υποδείγματος σύγχρονης σκηνοθεσίας
μελοδράματος (όπερας). Επίσης εμφανίσθηκε
και στο Μπροντγουέι στην Ηλέκτραμε
την Μαρίκα Κοτοπούλη.Ο Αλέξης
Μινωτής είχε επίσης λάβει μέρος και στη
ξένη κινηματογραφική επιτυχία "Γη
των Φαραώ" με την Τζόαν Κόλινς.
Ο
Αλέξης Μινωτής χρημάτισε καλλιτεχνικός
διευθυντής (1964-67) και γενικός διευθυντής
(1974-80) του Εθνικού Θεάτρου. Έγραψε τα
δοκίμια Εμπειρική θεατρική παιδεία και
τιμήθηκε με πολλές διακρίσεις.
Τελευταία
εμφάνισή του στο αρχαίο θέατρο της
Επιδαύρου ήταν το Καλοκαίρι του 1989 με
τον ρόλο που υπήρξε για τον ίδιο όχι
μόνο σκηνικό αλλά και προσωπικό αγώνισμα
μιας ολόκληρης ζωής, τον Οιδίποδα επί
Κολωνώ του Σοφοκλή.
Πρωταγωνιστής,
άνθρωπος που ήξερε καλύτερα από τον
καθένα το μυστικό τραγικό κόσμο του
Οιδίποδα - κι όχι μόνο - έδωσε στη σκηνή
και στον ιερό χώρο της Επιδαύρου μαθήματα
για τη μεγαλοσύνη της τέχνης του.
Δάσκαλος, θεωρητικός και μοναδικός
ερμηνευτής του πιο μεγάλου ρόλου στο
αρχαίο δράμα, με τη μεγάλη θεατρική
αγωγή, κατάφερε να περάσει τις αλήθειες
του τραγικού λόγου από τη θυμέλη του
θεάτρου. Ο,τι πάντως χαρακτηρίζει την
παρουσία και τη συνεισφορά του στο
θέατρο δεν είναι μόνο το γνήσιο και
πολύμορφο ταλέντο του, αλλά κυρίως η
δεινή του ικανότητα να ερμηνεύει
χαρακτήρες από ολόκληρο το δραματολόγιο
της ιστορίας που σηματοδότησε τα θεατρικά
δρώμενα του τόπου μας.
Είχε
πει…
«Ο
ηθοποιός κι αν δεν αφήνει έργο απτό, αν
και χάνεται και ξεχνιέται απ” τους
κατοπινούς, αν και σβήνει μέσα στη λήθη,
ζη όμως πολλαπλά μέσα σε άλλους αρίφνητους,
που έρχονται και φεύγουν, γιατί
ενσωματώθηκε φορές και φορές, σε μύριες
όσες ποικίλες μορφές που ζωντάνεψε στη
σκηνή και του έγιναν βιώματα ψυχικά και
γι” αυτό αθάνατα… Υπήρξε ατόφιος κάποτε
στο χώρο και συνεχίζει τώρα στο χρόνο
μυριόψυχος, ανεξάρτητο, εμπιστευμένο
πνεύμα της γονιμότητας της παγκόσμιας
βούλησης και της μεγαλοσύνης του κόσμου.Να
συλλαμβάνονται αμέσως οι σκηνοθέτες
που ασχημονούν πάνω στα έργα των αρχαίων
τραγικών!»
Πέθανε
στην Αθήνα στις 11 Νοεμβρίου 1990 μένοντας
πιστός στη μνήμη της συζύγου του Κατίνας
Παξινού μέχρι τον θάνατό του.
