«Η βαθμιαία αύξηση του όγκου και του βάρους του εγκεφάλου μέσα στην κρανιακή κάψα από τα τετρακόσια ως τα δύο χιλιάδες κυβικά εκατοστά, η πολλοστή και ανανεούμενη μεταδόμηση των νευρικών κυττάρων, η οργάνωση των νευρώνων σε όλο και πιο ευκρινή και αυτόνομα συστήματα, και κάποια στιγμή ο πρώτος σπινθήρας της συνείδησης…
Ο σπινθήρας εκείνος είναι ο όφις που επείραξε τους πρωτοπλάστους να δοκιμάσουν τον καρπό της γνώσης. Ο σπινθήρας ή όφις είναι η πρώτη απορία του ανθρώπου, είναι το πρώτο «γιατί»; Έτσι απομυθοποίησε ο Καντ τη βιβλική διήγηση της πτώσης.
Η έλευση της γνωστικής συνείδησης στον άνθρωπο,… είναι το υπέροχο δεδομένο και το μεγάλο αίνιγμα. …
Το μυστήριο βρίσκεται στην ιδιαίτερη τροπή και οργάνωση που έλαβε η ποιοτική υφή αυτών των κυττάρων (εννοεί του εγκεφάλου) , ώστε σε μια ορισμένη στιγμή η υφή αυτή να μεταπηδήσει από το επίπεδο της ύλης στο επίπεδο της νόησης. Να συντελεστεί, δηλαδή, η μετάβαση σε άλλο οντολογικό γένος που λένε οι λογικοί, ή να γίνει η πιο υπέροχη και η πιο ακραία μετατροπή της ποσότητας σε ποιότητα που γνώρισε η φύση.
Ένας είναι ο δρόμος για να προσεγγίσουμε αυτή τη μετάσταση: το να θεωρήσουμε το φαινόμενο μέσα από τη διαδικασία της εξέλιξης. …
Μόνο μέσα από τούτο το δρόμο, μπορούμε να δοκιμάσουμε να προσεγγίσουμε το θαυμάσιο φαινόμενο, το μοναδικό μέσα στη φύση και μέσα στο σύμπαν, του πώς γεννήθηκε το μυαλό του ανθρώπου.
Κάθε άλλη θεωρία ή μέθοδος, το να δεχτούμε λόγου χάρη ότι τη γνωστική συνείδηση την έδωκε στον άνθρωπο κατ’ ευθείαν και από την αρχή κάποιος θεός, είναι πολύ απλοϊκή, και υποβιβάζει τη νόησή μας στο επίπεδο όχι απλώς του πρωτόγονου, αλλά του πιθηκάνθρωπου.»
(Δημήτρη Λιαντίνη«Τα Ελληνικά» σελ. 32 - 33)
