Κυριακή 4 Οκτωβρίου 2015

Τρία κλίκ Αριστερά




Τετάρτη 6 Οκτωβρίου 1993, μια είδηση στα ραδιόφωνα και στις τηλεοράσεις έδινε μια άλλη διάσταση στις κόρνες, στις αφίσες των εφημερίδων και στα μεγάφωνα των προεκλογικών συγκεντρώσεων - οι εκλογές θα γινόντουσαν σε 4 μέρες. "Η ηθοποιός Κατερίνα Γώγου, 53 ετών, βρέθηκε νεκρή την Κυριακή, αλλά μόλις χτές διαπιστώθηκε η ταυτότητά της".

Η πορεία της ζωής της Γώγου δεν είχε καμιά σχέση με την εικόνα του χαρούμενου, χαμένου στον κόσμο της ανεμελιάς, κοριτσιού που έλιωνε τις σόλες των παπουτσιών του χορεύοντας δίπλα σ’ ένα πικάπ, στις παλιές ταινίες. Η Κατερίνα περιπλανήθηκε στις αφιλόξενες λεωφόρους της «αναγνωρισιμότητας» και της «επιβεβαίωσης», χωρίς ποτέ να κάνει στάση. Αυτός ο κόσμος, των «άλλων», την έπνιγε, δεν τη χωρούσε. Αντίθετα όργωσε με τη μοναξιά της τα στενάχωρα σοκάκια του «διαφορετικού», γνώρισε την απόρριψη από τις συμβιβασμένες πλειοψηφίες και γεύτηκε την άρνηση ή τη δυσπιστία αυτών που αρνήθηκαν το «άγγιγμά» της.


 Έγραψε ποίηση σε βιβλία "Τρία κλικ αριστερά", "Ιδιώνυμο", "Ξύλινο παλτό", "Νόστος", "Ο μήνας των παγωμένων σταφυλιών", το ανέκδοτο "Ρόδον". Ποιήματα. Σκόρπιες, σκληρές, ελληνικές, δικές της εικόνες, μέσα σε ταραχή, αλήθεια και απόσταση θανάτου. Ξένε, άγνωστε διαβάτη αυτού του Νεκροταφείου, εδώ σε αυτό το μνήμα, αναπαύεται η Κατερίνα Γώγου. Αυτή για την οποία έγραψαν κάποτε πως στην ταινία "Το ξύλο βγήκε απο τον παράδεισο" ήταν η πιο ατίθαση μαθήτρια. Ξένε, αυτή η πόλη κάτω, τώρα ξέρει γι αυτήν. Τα ανήσυχα παιδιά ξέρουν γι αυτήν, πως έκανε μια ροκ εν ρολ αυτοκτονία, άλλη μια ροκ εν ρολ βουτιά.

Η ποίησή της, κατάστιχτη από ένα βαθύ αίσθημα ματαιότητας και οργής που δεν έπαψε να τη συντροφεύει, μιλά «για τον εαυτό μου, από αγανάκτηση για το κακό και από αγάπη για τον άνθρωπο και τη ζωή».

 «Αισθανόμουνα μια μουγκαμάρα. Επικοινωνία από πουθενά, από τίποτα. Είχαν πονέσει οι μασέλες μου από το να μη μιλάω. Κι όταν άρχισα να γράφω, νόμισα ότι θα σπάσει το στιλό. Τόσο πάθος είχα γι' αυτά που ήθελα να πω. Δεν ξέρω πώς γράφουν οι άλλοι. Εγώ ζούσα και έγραφα», έλεγε σε μια παλιά συνέντευξή της στην Ελευθεροτυπία.
Μεγάλη  αγάπη είχε στην ποίηση. 


«Εκείνο που φοβάμαι πιο πολύ είναι μη γίνω "ποιητής" Μην κλειστό στο δωμάτιο ν' αγναντεύω τη θάλασσα κι απολησμονήσω. Μην κλείσουνε τα ράμματα στις φλέβες μου κι από θολές αναμνήσεις και ειδήσεις της ΕΡΤ μαυρίζω χαρτιά και πλασάρω απόψεις. Μη με αποδεχτεί η ράτσα που μας έλειωσε για να με χρησιμοποιήσει. Μη γίνουνε τα ουρλιαχτά μου μουρμούρισμα για να κοιμίζω τους δικούς μου. Μη μάθω μέτρο και τεχνική και κλειστώ μέσα σε αυτά για να με τραγουδήσουν» έγραψε.

Το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Τρία κλικ αριστερά» πούλησε πάνω από 40.000 αντίτυπα, αριθμός που, όπως λένε οι εκδότες, ήταν σπάνιος για ποιητικές συλλογές και μόνο ο Ελύτης και ο Ρίτσος τον έφταναν. Το βιβλίο μάλιστα μεταφράστηκε και στα αγγλικά και κυκλοφόρησε το 1983 στην Αμερική. Το 1980 η Γώγου πρωταγωνίστησε στην ταινία «Παραγγελιά». Σκηνοθέτης ήταν ο σύζυγός της, Παύλος Τάσιος. Στην ταινία χρησιμοποιήθηκαν ποιήματά της που απήγγειλε η ίδια και ήταν επενδυμένα μουσικά από τον Κυριάκο Σφέτσα.... 
Η γλώσσα της υπήρξε σκληρή, καταγγελτική και αγωνιώδης, ενώ η ίδια η Κατερίνα φανέρωνε συχνά την ιδεολογική συγγένειά της με το χώρο της αναρχίας, αλλά και την αλληλεγγύη της σε πολιτικούς και ποινικούς κρατουμένους, για την όποια, άλλωστε, συνελήφθη και ανακρίθηκε αρκετές φορές.
Ο πρώην υπουργός Τηλέμαχος Χυτήρης έχει αποκαλέσει την Κατερίνα Γώγου «Μαγιακόφσκι της Πλατείας Εξαρχείων». Σύχναζε στα Εξάρχεια και τασσόταν υπέρ του αντιεξουσιαστικού χώρου με κάθε τρόπο διαμαρτυρίας. Συνελήφθη πολλές φορές, ανακρίθηκε και εξευτελίστηκε. Στις 18/03/1991, έγραψε ένα γράμμα στην εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» με τον τίτλο «Ξεχάσατε τον Πετρόπουλο», στο οποίο εξέφραζε την αλληλεγγύη της προς τον αναρχικό Κυριάκο Μαζοκόπο και τον ποιητή Γιάννη Πετρόπουλο που βρίσκονταν στη φυλακή.
Όταν η 17Ν σκότωσε στο Παγκράτι δύο αστυνομικούς, η Γώγου δέχτηκε τα μεσάνυχτα την επίσκεψη δύο αστυνομικών, που έσπασαν την πόρτα του σπιτιού της και την πήραν μαζί τους σαν ύποπτη. Ένας αυτόπτης μάρτυρας είχε καταθέσει ότι είδε μια γυναίκα να φεύγει τρέχοντας από τον τόπο του εγκλήματος και η αστυνομία κατέληξε σε κείνη, χωρίς να έχει αποδείξεις ή να μπορέσει εκ των υστέρων να επιβεβαιώσει οποιεσδήποτε υποψίες. Οι σχέσεις της με τις αστυνομικές αρχές ουδέποτε υπήρξε καλή, το 1986 είχε κάνει μάλιστα και μήνυση στον υπουργό Δημόσιας Τάξης επειδή κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης χτυπήθηκε από αστυνομικούς. «Από τη στιγμή που δεν μας αφήνουν να φτιάξουμε τη ζωή, θα χαλάσουμε αυτό που υπάρχει και θα βγει το καινούργιο μετά» δήλωνε η ίδια.
«Η Κατερίνα ένιωθε σαν αγρίμι παγιδευμένο, ήταν διαρκώς σε διωγμό. Τελικά δεν άντεξε και έφυγε... άφησε όμως πίσω τα ποιήματά της που μιλούν ακόμη για εκείνη, με φοβερή δύναμη και άσβηστο πάθος...» είπε ο σκηνοθέτης Νίκος Κούνδουρος.


Το 1991 η Γώγου πάλευε ήδη με τους δαίμονές της. Όπως έκαναν νωρίτερα και οι άλλοι δύο «άγιοι των Εξαρχείων», όπως τους αποκαλούν, Νικόλας Άσιμος και Παύλος Σιδηρόπουλος. Εκείνη τη χρονιά η Κατερίνα είχε πει σε συνέντευξή της: «Ελεύθερος σκοπευτής ήταν ο Άσιμος. Τον δολοφόνησαν. Τον Παύλο Σιδηρόπουλο, το ίδιο. Η μόνη επιζήσασα, εγώ». Όχι όμως για πολύ. 

Εκείνο το τελευταίο πρωινό, διηγείται ο Γιώργος Χρονάς, ήταν περίπου 7:15 και μου είπε «δεν σου έχω ζητήσει ποτέ τίποτα, βάλε μου να πιώ». Έβλεπε το μπουκάλι με το ουίσκι που ήταν πίσω από το κεφάλι μου και 7:15 το πρωί της έβαλα και ήπιε ουίσκι. Και φεύγοντας μου είπε «Φεύγω, πάω για κει».

Στις 3 Οκτωβρίου του 1993 η Κατερίνα Γώγου βρέθηκε νεκρή στο παλιό διαμέρισμα της μητέρας της, όπου είχε  αποσυρθεί. Η αιτία του θανάτου της ήταν ένα «κοκτέιλ» χαπιών και αλκοόλ. Στην είδηση του θανάτου της, η κόρη της κατέρρευσε. Οι φίλοι της στεναχωρήθηκαν. Κανείς όμως δεν εξεπλάγη. Οι περισσότεροι το περίμεναν, πολλοί μάλιστα την είχαν «ξεγραμμένη» από πολύ νωρίτερα. «Είχε κλείσει ο κύκλος της. Είχε ολοκληρωθεί, δεν είχε κάτι άλλο να δώσει. Μου το έλεγε. Γύρισε στο σπίτι που μεγάλωσε, στο Μεταξουργείο. Εμένα μου φαίνεται ότι είχαν στηθεί όλα από την ίδια», ανέφερε η κόρη της. 
Εκείνο το τελευταίο πρωινό, διηγείται ο Γιώργος Χρονάς, ήταν περίπου 7:15 και μου είπε «δεν σου έχω ζητήσει ποτέ τίποτα, βάλε μου να πιώ». Έβλεπε το μπουκάλι με το ουίσκι που ήταν πίσω από το κεφάλι μου και 7:15 το πρωί της έβαλα και ήπιε ουίσκι. Και φεύγοντας μου είπε «Φεύγω, πάω για κει».


22 χρόνια μετά και λίγες μέρες πιο πριν στις 18 Σεπτέμβρη 2015 η Μυρτώ Τάσιου κόρη   της ηθοποιού και ποιήτριας Κατερίνας Γώγου και του σκηνοθέτη Παύλου Τάσιου βρέθηκε νεκρή σε ηλικία 48 ετών και τα αίτια του θανάτου της δεν έχουν γίνει γνωστά.
Κατερίνα και Μυρτώ συναντιήθηκαν στην απόγνωση και τον πόνο, στην βία και την απελπισία. Μάνα και κόρη στην ίδια μοίρα.
Η Μυρτώ Τάσιου, όπως σημείωνε η ίδια στο βιογραφικό της, είχε πάθος με τη ζωγραφική κι έγραφε ποιήματα. Η πρώτη ποιητική της συλλογή έφερε τίτλο «Η Αλίκη δε μένει πια εδώ».
 

Βιβλιογραφία Κατερίνας Γώγου

Τρία κλικ αριστερά, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1η έκδοση 1978
Ιδιώνυμο, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1η έκδοση 1980
Το ξύλινο παλτό, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1η έκδοση 1982
Απόντες, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1η έκδοση 1986
Ο μήνας των παγωμένων σταφυλιών, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1η έκδοση 1988
 
Μεταθανάτιες κυκλοφορίες

Με λένε Οδύσσεια, Εκδόσεις Καστανιώτη, 1η έκδοση 2002
Νόστος, Εκδόσεις Καστανιώτη,1η έκδοση 2004


Υπόνοια - στο μυαλό είναι ο στόχος Κατερίνα Γώγου



Αφιέρωμα στον Θόδωρο Αγγελόπουλο: 12 Χρόνια Μετά

  Γένεσις:  “Μας βάλανε και πολεμήσαμε . Βγάλαμε τα μάτια μας. Εσύ από εδώ. Εγώ από την άλλη μεριά. Χάσαμε και οι δυο. Ο Άνθρωπος με τον άνθ...