Χέρμπερτ φον
Κάραγιαν (Herbert von Karajan, 5 Απριλίου 1908 – 16
Ιουλίου 1989)
Ο Κάραγιαν ήταν ο γιος
μιας οικογένειας ελληνικής καταγωγής
από το Σάλτσμπουργκ. Ο προπάππος του
γεννήθηκε στην Κοζάνη και έφυγε
για τη Βιέννη το 1767, λόγω
της τουρκοκρατίας, και τελικά κατέληξε
στο Κέμνιτς.
Παιδί - θαύμα στο πιάνο,
ο Χέρμπερτ φον Κάραγιαν έδωσε την πρώτη
του συναυλία σε ηλικία πέντε ετών. Από
το 1916 έως το 1926 σπούδασε στο Μοτσαρτέουμ
του Ζάλτσμπουργκ, όπου ενθαρρύνθηκε να
ασχοληθεί με τη διεύθυνση ορχήστρας.
Herbert von Karajan - Maestro for the Screen
Το ντεμπούτο του ως
μαέστρου έλαβε χώρα στις 22 Ιανουαρίου
1929, διευθύνοντας την Ορχήστρα Mozarteum στη
γενέτειρά του. Ακολουθώντας μια σειρά
από εμφανίσεις ως διευθυντής ορχήστρας,
ο Κάραγιαν ξεκινά τη συνεργασία του με
τη συμφωνική της Ουλμ (Ulm Stadttheater), όπου
θα γίνει ο κύριος μαέστρος μέχρι το 1934
Για τα επόμενα 14 χρόνια,
η φήμη του νεαρού διευθυντή αυξανόταν
σταθερά: αφού ανέλαβε τη μουσική διεύθυνση
στην Όπερα του Άαχεν (Aachen Stadttheater) από το
1934-1942, που ήταν και η κύρια απασχόλησή
του της εποχής, έκανε το ντεμπούτο του
στη φημισμένη Όπερα της Βιέννης το 1937,
ενώ τον επόμενο χρόνο εγκαινίασε την
αποκλειστική συνεργασία του με τη
δισκογραφική Deutsch Grammophon Gesellschaft (1938-1943).
wolfgang amadeus mozart requiem in d minor, k 626 wiener philharmoniker 1986
Το 1951 και το 1952
επανεμφανίστηκε στο Μπαιρόιτ, ενώ το
1955 διορίστηκε ισόβιος μουσικός διευθυντής
στη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου,
διαδεχθείς τον Βίλχελμ Φιρτβένγκλερ.
Από το 1957 ανέλαβε και
την καλλιτεχνική διεύθυνση της Κρατικής
Όπερας της Βιέννης, παράλληλα με τις
εμφανίσεις του με τη Φιλαρμονική Ορχήστρα
της Βιέννης. Το 1967 ίδρυσε το Πασχαλινό
Φεστιβάλ του Ζάλτζμπουργκ, που αποτέλεσε
πόλο έλξης για την αριστοκρατία του
χρήματος. Άλλωστε και ο ίδιος ήταν ένας
μαέστρος - σταρ, που ήταν επίλεκτο μέλος
της ευρωπαϊκής υψηλής κοινωνίας. Μέχρι
τον θάνατό του στις 16 Ιουλίου 1989,
συνέχιζε να διευθύνει και να ηχογραφεί
ακατάπαυστα.
Ludwig van Beethoven: Symphony No. 9 Berliner Philharmoniker 1968
Ο Χέρμπερτ φον Κάραγιαν
θεωρείται ο κορυφαίος μαέστρος του 20ου
αιώνα. Οι μουσικές του ερμηνείες
χαρακτηρίζονταν για την ακρίβεια τους,
ενώ ο για όλες τις χρήσεις ήχος του,
στιλπνός, ραφιναρισμένος και υπολογισμένα
αισθησιακός, μπορούσε να ταιριάξει με
κάποιες υφολογικές διαφοροποιήσεις
από τον Μπαχ ως τον Στραβίνσκι. Πολλοί
μίλησαν για τον «ήχο Κάραγιαν» και
μεγάλη μερίδα κριτικών τον επέκρινε
γι' αυτό. Ηχογράφησε έργα όλων των μεγάλων
κλασσικών και ρομαντικών συνθετών και
ανέδειξε το έργο συνθετών που έδρασαν
το πρώτο μισό του 20ου αιώνα.
Ο Κάραγιαν θεωρείται
από τους πρωτοπόρους των ηχογραφήσεων
και πάντα έδινε μεγάλη σημασία σε κάθε
καινοτομία. Είχε καθοριστική συμβολή
στην εξέλιξη και την επικράτηση του CD
με το αναμφισβήτητο κύρος που διέθετε
στους μουσικούς κύκλους τη δεκαετία
του '80. Στην πολύχρονη καριέρα του πούλησε
κοντά στα 200 εκατομμύρια δίσκους.
Για το ταλέντο του στη
διεύθυνση ορχήστρας ο Κάραγιαν έχει
τιμηθεί εκτεταμένα από κάθε θεσμό και
μουσική επιτροπή του κόσμου. Η απαρίθμηση
των βραβείων και επαίνων που έχει λάβει
θα χρειαζόταν ξεχωριστό άρθρο! Αναφέρουμε
ενδεικτικά το Χρυσό Μετάλλιο της
Βασιλικής Φιλαρμονικής Εταιρίας, το
Διεθνές Μουσικό Βραβείο της UNESCO, το
Βραβείο Τεχνών της Λουκέρνης, το Χρυσό
Γραμμόφωνο και αναρίθμητα ακόμα.
Ο κορυφαίος μαέστρος,
ο «γενικός μουσικός διευθυντής της
Ευρώπης», όπως έμεινε γνωστός, πέθανε
από καρδιακό επεισόδιο στις 16 Ιουλίου
1989, σε ηλικία 81 ετών.
The Very Best of Herbert Von Karajan